انواع مختلفی از بیماری های شبکیه چشم وجود دارند اما بیشتر این بیماری ها علائم بینایی ایجاد می کنند. بیماری های شبکیه چشم می توانند هر قسمتی از شبکیه ی چشم شما را تحت تأثیر قرار دهند. شبکیه یک لایه ی نازک از بافت قسمت پشت چشم است که شامل میلیون ها سلول حساس به نور (میله ها و مخروط ها) و دیگر سلول های عصبی است که اطلاعات بصری را دریافت و سازماندهی می کنند. شبکیه ی چشم این اطلاعات بصری را از طریق عصب بینایی به مغز شما ارسال می کنند و امکان دیدن تصاویر را برای شما فراهم می کنند.
شبکیه چشم
برخی از بیماری های شبکیه قابل درمان هستند. بسته به شرایط شما، اهداف درمانی ممکن است متوقف و یا کند کردن بیماری و حفظ و بهبود یا بازگرداندن بینایی شما باشد. عدم درمان به موقع در برخی از بیماری های شبکیه می تواند به از دست رفتن بخش زیادی از بینایی شما و حتی نابینایی شما منجر شود.
انواع بیماری های شبکیه ی چشم
بیماری ها و عارضه های رایج در شبکیه چشم عبارتند از:
- پارگی شبکیه: پارگی شبکیه زمانی رخ می دهد که ماده شفاف و ژل مانندی که در مرکز چشم شما (زجاجیه) وجود دارد منقبض شده و در نتیجه بافت نازکی که در پشت چشم قرار دارد به دلیل فشار ناشی از این انقباض دچار پارگی شود. این عارضه اغلب با ظهور ناگهانی علائمی مانند دیدن لکه های شناور و نورهای چشمک زن همراه است.
- جداشدگی شبکیه: جدا شدن شبکیه با وجود مایع در زیر شبکیه مشخص می شود. این امر معمولاً زمانی رخ می دهد که مایع از طریق پارگی شبکیه عبور کرده و موجب می شود شبکیه از بافت های زیرین بلند شده و فاصله بگیرد.
- رتینوپاتی دیابتی: در صورت داشتن بیماری دیابت، رگ های خونی کوچک (مویرگ ها) در پشت چشم شما ممکن است آسیب ببینند و در نتیجه مایع به داخل و قسمت زیر شبکیه نشت کند. این امر موجب تورم شبکیه می شود که ممکن است بینایی شما را ضعیف یا تار کند و یا حتی ممکن است مویرگ های جدید و غیرطبیعی ای در چشم شما ایجاد شوند و با پارگی این مویرگ ها خونریزی در چشم شما اتفاق بیفتد که این هم باعث بدتر شدن شرایط بینایی چشمان شما می شود.
- غشای اپیرتینال: غشای اپیرتینال یک اسکار یا غشای بافتی ظریف است که شبیه یک سلفون چروکیده بر روی شبکیه قرار دارد. این غشا بر روی شبکیه کشیده می شود و باعث می شود بینایی شما را مخدوش شده و تصاویر را تار و یا مخدوش ببینید.
- سوراخ ماکولا: لکه ی زرد شبکیه یا سوراخ ماکولا یک نقص کوچک در مرکز شبکیه چشم واقع در بخش پشتی چشم (ماکولا) است. سوراخ ممکن است در اثر کشش غیرطبیعی موجود در بین شبکیه و زجاجیه ایجاد شود و یا ممکن است پس از وارد شدن آسیب به چشم این سوراخ به وجود بیاید.
- دژنراسیون ماکولا: در عارضه ی تباهی لکه ی زرد یا دژنراسیون ماکولا، بافت مرکز شبکیه چشم شما شروع به خراب شدن می کند. این امر باعث بروز علائمی مانند تاری دید مرکزی و یا وجود یک نقطه ی کور در مرکز میدان دید شما می شود. دو نوع دژنراسیون وجود دارد؛ دژنراسیون ماکولای مرطوب و دژنراسیون ماکولای خشک. بسیاری از افراد ابتدا دچار نوع خشک می شوند که در یک یا هر دو چشم می تواند پیشروی کرده و به نوع مرطوب تبدیل شود.
- رتینیت پیگمنتوزا: ورم رنگیزه‌ای شبکیه یا رتینیت پیگمنتوزا نوعی بیماری دژنراتیو ارثی است. این بیماری به آرامی و به مرور بر روی شبکیه ی چشم تأثیر می گذارد و موجب از دست رفتن دید در شب و دید جانبی در بیمار می شود.
عوامل زمینه ساز ابتلا به بیماری های شبکیه چشم
عواملی که می توانند موجب ابتلا به بیماری های شبکیه چشم شوند عبارتند از:
- افزایش سن
- کشیدن سیگار
- چاقی
- بیماری دیابت و یا سایر بیماری ها
- وارد شدن ضربه به چشم
- داشتن ساقه ی خانوادگی در ابتلا به بیماری های شبکیه چشم
تاثیر بیماری مگس پران در ایجاد پارگی شبکیه
افراد مبتلا به بیماری مگس پران یا فلوتر، در دید چشم خود، نقطه هایی را دیده که در حال حرکت هستند. ماده ژله ای درون چشم، غلیظ تر شده و سایه توده های کوچک بر سطح شبکیه می‌افتد. بیماری مگس پران می‌تواند موجب پارگی در ناحیه شبکیه شود و اگر این پارگی درمان نشود، اختلالات بیشتری برای شبکیه بوجود می‌آید و امکان دارد شبکیه حتی جدا شود.
علت های جداشدگی شبکیه چشم
- در برخی موارد امان دارد شبکیه دچار سوراخ شود، که سبب شده مایع داخل چشم رقیق شده و از طریق سوراخ به پشنت سطح شبکیه نفوذ کند و به مرور موجب جداشدگی شبکیه شود.
- گاهی زجاجیه یا موارد غیرطبیعی ، به شبکیه چشم فشار وارد کرده و سبب جداسازی شبکیه چشم شود که آن را جداشدگی کششی می‌نامند.
- در موارد بسیار نادر، به دلایل التهابات چشمی یا توده های غیر طبیعی در چشم، مایعی در شبکیه ترشح شده که سبب جدا شدن شبکیه خواهد شد.
علائم بیماری های شبکیه چشم
بسیاری از بیماری های شبکیه دارای برخی علائم و نشانه های مشترک هستند. این علائم و نشانه ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- دیدن لکه های شناور یا دیدن تار عنکبوت
- تاری دید (خطوط مستقیم موج دار به نظر می رسند)
- نقص در دید جانبی
- ضعیف شدن یا از دست رفتن بینایی
برای پی بردن به اینکه آیا این علائم را دارید یا نه بهتر است دیدن تصاویر را با تنها یک چشم امتحان کنید تا بهتر متوجه وجود این علائم شوید.
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
توجه به هرگونه تغییر در بینایی و پیگیری، بررسی و درمان سریع آن بسیار مهم است. اگر ناگهان متوجه لکه های شناور، نورهای چشمک زن و یا ضعیف شدن بینایی در دید چشمان خود شدید فوراً به بهترین جراح و متخصص چشم مراجعه کنید. این نشانه ها می توانند عاائم هشدار دهنده ی ابتلا به بیماری های جدی در شبکیه چشم باشند.
منبع
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/retinal-diseases/symptoms-causes/syc-20355825
0 دیدگاه